4 vẻ ngoài VÀNG bón NPK mang đến cây cảnh luôn xanh mượt - Công ty liên kết kinh doanh phân bón Hữu Nghị
Tiếng Việt
Các loại cây cảnh không những cần dinh dưỡng nhằm sinh trưởng khỏe mạnh mạnh, mà còn buộc phải dưỡng chất bằng vận để lá luôn luôn xanh, hoa luôn bùng cháy và ko phá hỏng tầm dáng đẹp mà bạn làm vườn ao ước muốn. Do vậy, bà bé cần bổ sung bón NPK cho cây cảnh theo một công thức chuẩn chỉnh để bảo đảm an toàn cây luôn luôn tươi tốt và xanh mượt nhất.
Bạn đang xem: Cách bón phân npk
Vậy khi bón NPK đến cây cảnh cần để ý điều gì? Đâu là cách bón NPK cho cây cảnh chuẩn nhất? Hãy ghi ghi nhớ 4 nguyên tắc VÀNG sau đây!
4 ĐÚNG
Đúng thời điểm
Mùa xuân hè những loại hoa, hoa lá cây cảnh sinh trưởng nhanh có thể bón các phân, 1-2 tuần bón 1 lần.Mùa thu cây phát triển chậm đề nghị bón ít, 2-3 tuần bón 1 lần.Sang mùa đông, cây không cải tiến và phát triển nhiều nên có thể hạn chế việc bón phânĐối với những thời điểm trong ngày, hãy chăm chú bón phân vào sáng sủa sớm hoặc chiều tối, khi nhiệt độ trong không gian lớn, tiết trời mát mẻ sẽ giúp cây dễ ợt hấp thụ những chất bồi bổ trong đất hơn.
Đúng chủng loại
Đạm đề nghị cho cành lá, lân phải cho rễ và kali yêu cầu cho hoa. Tùy thuộc theo loại hoa lá cây cảnh và thời kỳ cải cách và phát triển của cây cơ mà bạn nên chọn tỉ lệ các thành phần tương thích cho cây cảnh của mình.
Chẳng hạn như lúc cây còn nhỏ, bắt đầu phát triển rễ, nên lựa chọn dòng phân NPK gồm hàm lượng lân lớn. Tiến trình cây mọc chồi, thay lá, nên lựa chọn phân NPK bao gồm hàm lượng mập đạm lớn. Cùng khi cây bắt đầu ra hoa, bón thêm Kali mang đến cây sẽ giúp đỡ hoa nở khổng lồ với màu sắc tỏa nắng rực rỡ hơn.
Đúng liều lượng
Đối cùng với cây kiểng (chỉ có cành lá) nên làm bón lượng vừa đủ. Không nên bón các như cây cảnh có hoa, vì chưng cây sẽ tương đối dễ mất dáng vẻ nếu thừa dưỡng hóa học hoặc dưỡng hóa học không cân nặng đối.
Riêng với những loại hoa, mặc dù cần cực những dưỡng chất nhưng chúng chỉ ưa đầy đủ nguồn bổ dưỡng dễ tiêu với độ đậm đặc thấp. Bởi vì vậy khi bón NPK mang lại cây cảnh gồm hoa nên pha thật loãng với nước hoặc bón dưới dạng xịt sương qua lá.
Đúng tỷ lệ
Tuỳ theo nhiều loại phân yêu quý phẩm dùng để bón, các chất nguyên hóa học và trọng lượng đất trong chậu cơ mà ta tính được phần trăm và số lượng giới hạn phân bón hợp lí cho chậu cảnh của mình.
4 NHIỀU
Bón NPK mang đến cây cảnh cần lưu ý bón các ở các thời điểm sau:
Bón nhiều lần lúc cây vàng, cây yếu hèn cần bổ sung dinh chăm sóc (lưu ý chia làm nhiều lần bón, bón liên tiếp để cây hấp thụ từ từ. Né bón với lượng béo trong một lần khiến cây sốc bồi bổ và dễ bị bị tiêu diệt yểu)Bón trước khi cây nảy chồi, cầm lá bắt đầu bởi đó là thời điểm hoa lá cây cảnh cần một lượng dinh dưỡng khổng lồ để phát triển vượt trội. đến thân cành khỏe mạnh và càng lá luôn luôn xum xuê.Bón khi cây chuẩn bị ra nụ hoa để sẵn sàng năng lượng cho việc bung nở của các bông hoa xinh đẹp.Bón sau khoản thời gian cây mang lại hoa với đã tàn.4 KHÔNG
Phân bón cây cảnh không hồ hết phải đáp ứng nhu cầu yêu cầu giúp cây luôn phát triển khỏe mạnh mạnh, kiêng xa sâu căn bệnh mà còn yêu cầu giữ cho dáng cây luôn luôn đẹp nhất, ra các hoa hoặc thậm chí là đậu các quả. Để có được điều này, không phải lúc nào cũng bón càng những phân càng tốt.
Theo hiệ tượng 4 KHÔNg, các bạn em không nên bón NPK mang đến cây cảnh trong những trường đúng theo sau:
Không bón lúc cây đang chạm chán sâu bệnh tạo nên hại, cần giải quyết và xử lý triệt nhằm sâu dịch mới tiến hành bón phânKhông bón khi cây đang trong tiến trình hoa nở rộ
Không bón vào trong ngày mưa bão hoặc ngày nắng gắt, thô hạn
Không bón lúc cây vừa trồng xuống đất, vừa gửi chậu hoặc khi cây có tín hiệu mọc cao vống. Nếu bón thêm phân NPK vào trường hòa hợp này sẽ khiến cây cải tiến và phát triển bất thường, phá vỡ hoàn toàn dáng cây ban đầu.
3 KỴ
Kỵ bón phân đặc
Cây cảnh cũng như con người, nếu như ăn vô số cùng một lúc sẽ bị đầy bụng, chướng bụng, quá sở hữu dưỡng chất, tệ rộng là ngộ độc thức ăn. Phân NPK đậm quánh không hề tốt cho cây cảnh, khi bón cần chú ý pha thiệt loãng cùng với nước cùng bón các lần với lượng vừa đủ.
Kỵ phân bám rễ
Bón phân NPK mang lại cây cảnh kỵ độc nhất là bón thẳng vào nơi bắt đầu và để cho phân tiếp xúc với rễ non. NPK cần phải được phân cách với rễ cây bằng một lớp đất vừa đầy đủ khi bón lót. Hoặc tưới bao bọc gốc khi tiến hành bón thúc.
Nếu xúc tiếp trực tiếp với phân vô cơ, rễ có khả năng sẽ bị xót và năng lực cao cây sẽ bị tiêu diệt ngay từ đông đảo ngày đầu được gieo vào đất. Nếu may mắn sống sót, cây cũng sẽ gặp gỡ nấm bệnh, về thọ về dài rất dễ làm cho ra bệnh dịch vàng lá thối rễ.
Kỵ phân chuồng tươi, phân hữu cơ chưa qua xử lý
Bón NPK cho cây cảnh quan trọng cho đông đảo giai đoạn cách tân và phát triển vượt bậc của cây như kích rễ, mọc chồi, đơm hoa. Tuy vậy nhược điểm của phân NPK, cũng tương tự tất cả các loại phân vô cơ khác là khiến đất bị bội nghĩa màu, chai cứng sau một thời hạn dài bón vào đất. Vị vậy, về thọ dài, nên phối hợp bón phân NPK với các loại phân hữu cơ để phục hồi đất.
Tuy nhiên, cây cảnh kỵ phân chuồng tươi và dị ứng với các loại phân hữu cơ không qua xử lý. Chúng rất dễ khiến nấm bệnh dịch cho cây cảnh nếu chưa được hoai mục hoàn toàn. Còn mặt khác gây mất lau chùi khi bón cho những chậu cây cảnh ngay trước sân nhà. Vì chưng đó, bà con nên ưu tiên lựa chọn những dòng phân hữu cơ vẫn được giải pháp xử lý bằng công nghệ tiên tiến với đóng gói an toàn.
Tạm kết
Chăm sóc cây cảnh không dễ dàng như bạn tưởng, nhưng chắc chắn sẽ thuận tiện hơn khi bạn nắm vững trong thâm tâm bàn tay 4 chế độ VÀNG trong bón NPK đến cây cảnh nói trên: 4 ĐÚNG, 4 NHIỀU, 4 KHÔNG và 3 KỴ.
Tại Công ty liên doanh phân bón Hữu Nghị, công ty chúng tôi có không thiếu các chiếc phân như: phân NPK phân phối theo công nghệ hóa lỏng Ure và sản xuất hạt bằng hơi nước, loại phân bón nhập khẩu, phân bón lá,… quan trọng cho sự cách tân và phát triển của tất cả các loại hoa lá cây cảnh và hoa.
Khi thiết lập phân bón cây cảnh trên Hữu Nghị, bạn sẽ được nhân viên của shop chúng tôi tư vấn cụ thể về kỹ thuật bón cho kết quả cao nhất. Contact ngay với cửa hàng chúng tôi để thiết lập một khuôn viên xanh với phần đa chậu cảnh tươi xinh nhất!
Phân NPK dùng để làm bón thúc hay bón lót? giải pháp bón phân NPK ra sao cho hiệu quả? Phân NPK là phân bón được bà con sử dụng nhiều độc nhất vô nhị trong canh tác. Tuy nhiên, phân NPK rất phong phú nhiều chủng các loại và từng loại cây trồng có nhu cầu đối với NPK khác biệt nên gây hoảng sợ cho nhà nông. Thuộc nghe chuyên gia nông nghiệp phanbonmiennam.com với khá nhiều năm ghê nghiệm share kỹ thuật bón phân NPK hiệu quả nhất.Phân NPK cất 3 nguyên tố đa lượng, vày vậy nhiều loại phân này cần thiết từ quá trình bón lót với bón thúc cho quy trình sinh trưởng, phát triển và sinh sản.
1. Cách áp dụng phân bón lót NPK
Bón lót giúp chế tác nền tảng vững chắc và kiên cố ngay từ đầu cho cây trồng bằng cách cung cấp cho nguồn bổ dưỡng kịp thời, nhằm khi rễ được hình thành rất có thể hấp thu ngay và nâng cao cấu trúc đất.
Phân bón bón lót đa phần là hữu cơ đã hoai mục, kết phù hợp với lân. Bài toán bón lót không chỉ có dùng những loại phân tan chậm, mà buộc phải kết hợp với một lượng phân dễ dàng hoà tan tại mức độ phù hợp. Phân bón lót NPK đặc biệt vai trò đặc biệt như đất nghèo dinh dưỡng (đất bạc bẽo màu, khu đất cát, đá,…) cùng rau màu ngắn ngày.
a. Bón lót phân NPK vào thời khắc nào?
Việc bón lót thường triển khai trước lúc trồng từ bỏ 2-3 tuần, trước lúc cày bừa làm cho đất. Sau thời điểm xử lý vôi tối thiểu 1 tuần, bà con rất có thể bón lót (nếu tình trạng phèn nặng, đề nghị cho đất nghỉ lâu hơn).
Sau lúc bón lót, bà con rất có thể trồng cây ngay. Nhưng, để đk tối ưu, bà con buộc phải để lớp phân lót ổn định 7-10 ngày và bắt đầu canh tác.
b. Liều lượng bón lót phân NPK
Lượng phân bón lót NPK nhờ vào vào: điểm lưu ý của đất, loại cây trồng và mùa vụ trong năm.
Cây rau color ngắn ngày (đặc biệt là cây đem củ): hay bón lót phân lân cùng kali, ít dùng phân đạm bón lót.+ Liều lượng thường thì là trường đoản cú 10-50 kg NPK/1000m2
Hoa giảm cành: ít đạm, lân và kali cao+ Liều lượng thông thường từ 40-60 kg NPK/1000m2
Cây ăn quả và cây công nghiệp lâu năm: bón lót lân với kali, hoàn toàn có thể thêm ít đạm.+ Liều lượng thông thường là trường đoản cú 100-200g NPK/gốc cây
+ Đối cùng với cây càng to, và lâu năm thì lượng phân bón lót càng lớn.
Hình: Phân bón lót NPK được trộn số đông với phân chuồng trước khi bón
Phân bón lót NPK: thường sẽ có hàm lượng đạm thấp, lạm caoVí dụ: NPK 5-10-3; NPK 16-16-8; NPK 12-15-5…Đặc điểm của đất: độ màu sắc mỡ, p
H đất, hàm lượng dinh dưỡng trong đất. Ví dụ: đất cát, đá, nghèo mùn cần bổ sung cập nhật lượng nhỏ tuổi phân đạm, kali.
Xem thêm: Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Bón Phân Cho Hoa Mười Giờ Đơn Giản Ngay Tại Nhà
Mùa vụ: vào mùa hè thì bà con đề xuất lựa lựa chọn phân bón NPK tất cả lượng đạm cao hơn bình thường để trừ hao thất thoát do bay hơi.c. Bí quyết bón lót phân NPK
Với rau, hoa giảm cành hoặc những cây hàng năm khác+ Bước 1: xác minh lượng phân NPK yêu cầu dùng cùng trộn số đông với phân chuồng
+ cách 2: Rải phần nhiều phân NPK trên bề mặt đất bắt buộc gieo trồng
+ Bước 3: Sau đó, cày xới để trộn những phân vào đất hoặc tủ lớp khu đất khác
+ Bước 4: Tưới giữ độ ẩm đất vào 7-10 ngày để phân được tan phần đông trong đất
Hình: biện pháp bón lót phân NPK - rải trên bề mặt cần gieo trồng
Với cây nhiều năm như cây nạp năng lượng trái, cây công nghiệp+ cách 1: Đào hố với size tùy theo loại cây trồng
+ Bước 2: Phơi phần khu đất vừa đào (đất lõi)
+ bước 3: Xử lý các lớp khu đất lõi cùng với vôi phụ thuộc vào p
H khu đất trong tối thiểu một tuần
+ Bước 4: khẳng định lượng phân NPK nên dùng và trộn đông đảo với phân chuồng với đất lõi
+ Bước 5: Tưới giữ ẩm đất vào 7-10 để phân được tan những trong đất
Hình: giải pháp bón lót phân NPK - đào hố đối với cây thọ năm
d. Chú ý khi áp dụng phân bón lót NPK
Đối với phân NPK đề xuất trộn hồ hết phân bón với khu đất ở độ sâu 15-20 cm để tránh triệu chứng thất bay do bay hơi mặt khác giúp rễ hấp thụ phân bón NPK dễ dàng dàng.
Để tăng công dụng hấp thu dinh dưỡng, phân bón lót NPK nên được trộn chung với phân hữu cơ cùng phân lân
2. Cách thực hiện phân bón thúc NPK
Bón thúc nhằm cung cấp dinh dưỡng không hề thiếu và kịp thời trong những giai đoạn phạt triển mạnh bạo của cây nhằm mục tiêu tối ưu năng suất, chất lượng và cải cách và phát triển toàn diện. Do vậy bên nông hay được sử dụng phân NPK với ưu điểm tan nhanh, đựng hàm lượng bổ dưỡng cao, cách làm chuyên biệt mang lại từng giai đoạn.
a. Bón thúc phân NPK vào thời khắc nào?
Việc bón thúc thường xuyên được áp dụng vào một vài giai đoạn nhất định, khi nhu cầu dinh chăm sóc của cây gia tăng, chứ chưa hẳn sử dụng trong toàn cục quá trình canh tác.
Việc bón thúc thường tập trung vào 3 giai đoạn cải tiến và phát triển chính và tiến độ phục hồi của cây trồng:
Thời kỳ cây sinh trưởng (phát triển thân cành, lá, đẻ nhánh,vươn lóng): cây mong muốn phân đạm cao hơn phân lân với kali. Bởi vậy bà con yêu cầu chọn phân NPK với bí quyết đạm cao, lân cùng kali vừa phải.Thời kỳ sẵn sàng ra hoa: cây yêu cầu nhiều kali nhằm mầm hoa khỏe khoắn mạnh, ra hoa nhiềuThời kỳ nuôi trái/ củ: hàm lượng đạm cùng kali cao góp cây ra các trái, tích điểm tinh bột, đường.Thời điểm sau thu hoạch: cây cần nhiều đạm và lân để ra rễ, đâm chồi và phục hồiHình: Phân bón thúc NPK cho bòng ở quy trình ra hoa, nuôi trái
b. Liều lượng bón thúc phân NPK
Lượng phân bón tùy ở trong vào có phối hợp phân khác, 2 lần bán kính tán, chất lượng đất, thời tiết, mùa vụ, cây cỏ nên tất yêu đưa ra con số rõ ràng vào lượng phân. Tuy nhiên, với 10 năm kinh nghiệm canh tác nông nghiệp, kỹ sư của phanbonmiennam.com gửi ra con số lời khuyên trung bình như sau:
Rau màu sắc (kg/1000m2) | Lần 1: khoảng 15 ngày sau khi cấy (giống tốt cây) và 20 ngày sau khoản thời gian cấy (giống cao cây). + Lượng bón: 4 kg urê, 3 kg kali clorua, 10 kilogam NPK Lần 2: khoảng tầm 35 - 40 ngày sau khoản thời gian cấy, khi sẽ đậu trái đều. + Lượng bón: 6 kilogam urê, 5 kilogam kali clorua. 10 – 15 kg NPK Lần 3: khi cây 60 - 65 ngày sau thời điểm cấy, ban đầu thu trái rộ. Lượng bón: 6 kg urê, 5 kg kali clorua, 10 – l5 kilogam NPK Lần 4: Khi cây 70 - 80 ngày sau khoản thời gian cày so với giống cao cây, còn kiểu như thấp cây đã ngừng thu hoạch. Lượng bón: 4 kg urê, 4 kilogam kali clorua, 10 - 15 kg NPK |
Cây thọ năm: cây ăn uống quả, cây công nghiệp | Phát triển sinh dưỡng (cây tơ, chưa ra hoa)+ bên dưới 1 năm: 20-70g/cây/lần + trường đoản cú 1-3 năm: 100-200 g/cây/lần tùy vào đường kính tán Chuẩn bị ra hoa: 100-200 g/cây Nuôi trái+ Trái nhỏ: 100-200 g/cây/lần + Trái lớn: 200-500g/cây/lần + thậm chí là 1-2kg/cây tùy loại. Ví dụ sầu riêng 7-10 năm Phục hồi sau thu hoạch:100-200g/cây |
Hoa cắt cành (kg/1000m2) | Bón theo định kỳ 20 ngày/lần: 4 kilogam NPK+ 1,2 kg urê + 0,5 kg kali clorua. |
Hiện nay có khá nhiều sản phẩm phân bón NPK tinh khiết, công nghệ cao như Cytovita của phanbonmiennam.com chỉ việc lượng nhỏ đã hỗ trợ đủ dinh dưỡng cho cây trồng. Phân Cytovita không đựng tạp chất rất có thể phun qua lá.
O+TEO+TEc. Biện pháp bón thúc phân NPK
Cách bón trực tiếp: áp dụng phân dạng rắn (viên, bột,…)+ bí quyết 1: đào rãnh với size rộng 10-15cm, sâu 5cm theo hàng hoặc xung xung quanh tán cây so với cây nạp năng lượng trái, cây công nghiệp.
+ biện pháp 2: bà con hoàn toàn có thể rải phân đa số trên mặt khu đất xung xung quanh tán cây, nhưng biện pháp này chưa tối ưu bởi vì phân bón dễ cất cánh hơi, rửa trôi, nhất là phân đạm.
Tối ưu hiệu quả sử dụng phân, bà con đề nghị kết hợp phương án tưới thấm (sử dụng béc tưới, tưới nhỏ dại giọt): hỗ trợ nước một phương pháp từ từ làm hòa tan phân bón mà không biến thành chảy tràn, góp phân thấm đậm đà vào tầng đất bên dưới.
Hình: biện pháp bón thúc phân NPK - đào rãnh so với cây thọ năm
Cách trộn phân NPK với nước: phân bón dạng rắn, dạng lỏngPha phân NPK cùng với nước theo khuyến cáo ở trong nhà sản xuất rồi tưới vào gốc (biện pháp thủ công) hoặc sử dụng khối hệ thống tưới.
Biện pháp thủ công | Hệ thống tưới kết hợp châm phân | Phân bón lá | |
cách 1 | Ngâm lượng phân NPK bắt buộc tưới vào hiện tượng chứa với số lượng nước đủ nhằm hòa tung phân (dung dịch ngâm) | Ngâm lượng phân NPK buộc phải tưới vào dụng cụ chứa với lượng nước đủ để hòa tan phân (dung dịch ngâm) | Hòa chảy phân bón theo khuyến cáo của phòng sản xuất |
bước 2 | Tưới hỗn hợp ngâm vào gốc cây cùng với lượng phù hợp | Đưa lượng hỗn hợp ngâm vào bể chứa, bón cho cây cối theo khối hệ thống tưới | Phun trực tiếp hỗn hợp phân bón qua lá |
bước 3 | Tưới thêm nước mang đến cây để làm loãng hỗn hợp phân bón | Tiếp tục tưới cho tới khi đầy đủ lượng nước cây cỏ cần | |
Ghi chú | Nhược điểm của phương pháp này là tốn thời gian, công sức, không tạo ra sự đồng đa số cho quần thể vườn | Phương pháp này giúp tiết kiệm chi phí thời gian sức lực và cung cấp lượng phân bón đồng đều cho cả khu vườn Tuy nhiên, ngân sách chi tiêu đầu tư ban sơ cao hơn | Phương pháp này giúp cung ứng dinh dưỡng nhanh, hiệu quả. Nhưng rất dễ gây cháy lá nên bà con buộc phải lựa lựa chọn sản phẩm chất lượng và mật độ sử dụng |
Hình: hệ thống tưới kết hợp châm phân nghỉ ngơi vườn cà phê
Hình: biện pháp bón thúc phân NPK - tưới phân đến cây rau củ màu
d. để ý khi áp dụng phân bón thúc NPK
Cách bón trực tiếp+ Bón bí quyết gốc cây 5-20cm vì phần gần gốc không có chức năng hấp thu dinh dưỡng tốt, nhưng mà phần rễ tơ ở phía bên ngoài mới thực sự đảm nhận tác dụng hút dinh dưỡng cực tốt từ môi trường xung quanh đất nhằm tăng tài năng hấp thu.
+ Cần thực hiện tưới đầy đủ nước sau khi bón phân, ví như không hỗ trợ đủ nước sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng phân bón, phân sẽ bốc hơi cùng mất đi một lượng chất dinh dưỡng.
+ Để đạt hiệu quả cao thì mặt khu đất tơi xốp, nháng khí bằng phương pháp xới dịu trên bề mặt, giúp dinh dưỡng đi sâu vào mặt đất.
+ Bà bé nên chuẩn chỉnh rơm phủ gốc nhằm giữ độ ẩm và duy trì phân bón.
+ ví như vùng đất không bằng phẳng, đơn vị nông có thể rắc các phân ở phía trên cao, vị trí thấp rắc không nhiều phân sẽ tốt hơn.
+ Không bón phân NPK dịp trời nắng nóng, đất khô vị dung dịch phân tất cả nồng độ cao hơn nồng độ hỗn hợp tế bào gây hiện tượng rút nước từ trong cây, có tác dụng cây tiến thưởng úa.
+ Không bón phân NPK sau trận mưa lớn, đất bí, trời lạnh bởi rễ cây thiếu thốn oxy, nhiệt độ thấp buộc phải rễ chuyển động kém hiệu quả, kỹ năng hấp thu phân bón giảm.
+ NPK đạm cao (tỷ lệ NPK 3-1-1) gây mỏng dính lá, dễ bệnh trong điều kiện mưa nhiều, nồng chiều cao dễ dễ dàng cháy rễ. Phân NPK đạm cao nên áp dụng mùa nắng nhằm trừ hao vì chưng bốc hơi.
Hình: Bón thúc đến cây rau củ màu bằng cách rải phân trực tiếp
Cách pha phân NPK với nước+ sau thời điểm hòa tan chấm dứt nên áp dụng ngay, không nên để lâu vày để lâu mà lại không bít kín, đạm sẽ cất cánh hơi.
+ Không phải thành phầm NPK như thế nào cũng rất có thể phun qua lá. Bà con bắt buộc đọc kỹ phía dẫn thực hiện đồng lời lựa chọn thành phầm NPK unique cao, không cất tạp chất có thể phun qua lá.
+ Cây đang bệnh thì không nên áp dụng phân NPK qua lá.
Hình: phương pháp bón thúc phân NPK - phun phân qua lá
3. Chú ý chung khi thực hiện phân bón NPK
Phân bón NPK là các loại phân cung cấp dinh dưỡng đến cây một cách gấp rút và hiệu quả. Vì chưng vậy đề xuất bón đúng lượng khớp ứng với nhu cầu cây cỏ để tránh ngộ độc phân bón NPK hoặc thất thoát do cọ trôi, bay hơi